zondag 28 februari 2010

Wetenschap begint bij fantasy


Zonder fantasie, geen wetenschappelijk onderzoek. Een wetenschapper stelt zich vragen, bedenkt zelf een mogelijk antwoord en gaat dan na of dat antwoord kan kloppen. Een wetenschapper moet dus zeker ook kunnen dromen en fantaseren. Pas daarna begint het logisch redeneer-proces. Een wetenschapper gaat daarenboven, nadat hij één antwoord heeft gevonden, ook nog's na of er niet een tweede, een derde, een vierde antwoord mogelijk is.. Doorzetten en volhouden is dus de boodschap.
Waar je dit kan trainen? In elk geval ook met pc-games. Eén van mijn favorieten is Samorost. In dit fantasygame wil een astronautje zijn planeetje redden.

Wie ook dit soort filantropische, edoch ook kunstige en filosofische neigingen combineert met een overschot aan fantasie is Jeroen Advocaat.
Jeroen heeft een raket ontworpen waarmee, nadat op aarde geen enkel leven meer mogelijk blijkt, de mensheid zal worden gered van totale uitsterving. Jeroen zorgt ervoor dat het menselijk DNA kan worden verspreid in het heelal. De raket is een maquette, gemaakt in Das-klei, karton en een aantal losse spullen die hij her en der bij elkaar sprokkelt. Jeroen is een uitvinder zoals professor Gobelijn, maar dan zonder snor. De capsule is gemaakt in de vorm van een ei, het symbool voor Leven. Met dit ei zoeven we dan door het heelal en verspreiden zo de menselijke genen door het universum. Op Jeroen's site Niet Vergeten vind je meer van dit soort kunstwerken.

woensdag 24 februari 2010

Alles wat we weten over het universum in één filmpje



Een reis vanaf de Himalaya op onze aarde naar de verste quasar... en weer terug.

liedjestekst Yakko's universum lied

We kregen een mailtje met de vraag of we ook de Nederlandse tekst hadden van het liedje Yakko's universe song.
We hebben met z'n allen eens geluisterd naar de tekst, en dit is wat wij ervan maken:


Iedereen die woont, in een straat, in een dorpje, een gehucht, of een stad zoals je weet.
En dat ligt in een land, een deel van een continent, van een planeet die Moeder Aarde heet.
En de aarde is een bal, vol met zeeën en rivieren en die draait dan in de ruimte om zijn as.
En de aarde wordt bevolkt door de planten en de dieren en natuurlijk ook nog het menselijk ras.

Het heelal is erg groot en wij zijn van die ukkies, nog veel kleiner dan een speldeprik, een punt, maar dan in stukkies
't Is groot en zwart en duister en wij zijn klein dus luister, het heelal is heel groot en wij niet.

Wij zijn deel van een stelsel dat wij de melkweg noemen, wel miljoenen kilometers, da's niet mis.
Met één zon, negen planeten, denken wij zeker te weten, dat alleen op onze aarde leven is.
En de astereoïden schieten net als de meteorieten, door de ruimte, samen met Halley's komeet.
En wel meer dan 50 manen, draaien eindeloze banen, in het samenspel dat universum heet.

En da's nog maar een fractie van de honderd triljoen sterren in het melkwegstelsel dat zich om ons welft.
't Is duizend miljoen kilometer, van begin tot eind, en dan ben je zelfs nog niet tot de helft.
Er zijn miljoenen melkwegstelsels, ergens heel ver weg, met planeten, manen, sterren, boordevol.
Het heelal is grandioos, is het werkelijk eindeloos of past het soms zelfs juist in een kleine bol.

Het heelal is erg groot en wij zijn van die ukkies, nog veel kleiner dan een speldeprik, een punt maar dan in stukkies.
Hoe dit ooit eens is begonnen is nog niet verzonnen.
Het heelal is heel groot en van ons.

zondag 21 februari 2010

a room with a view - het ISS heeft er weer een stukje bij


Er wordt nog steeds verder gebouwd aan het I.S.S.
Nog maar pas werd een nieuw snufje toegevoegd: de Cupola.
De belangrijkste functie van de Cupola is wellicht een psychologische: de Cupola is een soort capsule waar twee astronauten in kunnen. De Cupola geeft een overweldigend panorama over de planeet Aarde, dus ideaal voor astronauten met heimwee.
Op de website "How stuff works" kan je zien welke landen meewerken aan de bouw van het I.S.S. De Cupola is van Europese makelij en werd al in 2004 overgebracht naar de basis van de NASA in Florida. De astronauten die op 8 februari naar het I.S.S. reisden hebben de Cupola aan het I.S.S. bevestigd. Dit zal wellicht één van de laatste stukken geweest zijn die het I.S.S. vormen.

Op onderstaande foto zie je wat astronauten zien als ze in de Cupola zitten en de luikjes open zijn: bijvoorbeeld de desolaat verlaten Sahara..

Yakko's universe song



Opletten voor vallende eieren en andere ruimtetuigen: de dropbox !


De V.U.B. verwelkomde vrijdag Flor en Tristan, twee astronauten in spe. Hun missie: samen met commander Tijl de dropbox op punt stellen. Het zit namelijk zo:
als een astronaut terugkeert naar de aarde mag die natuurlijk niet te pletter slaan. Dus werd naarstig gewerkt aan een dropbox, een idee van Tijl dat ondertussen op diverse kampen al navolging heeft gevonden en altijd succes kent.
Bijvoorbeeld bij JCW waar het saaiweg het omeletspel wordt genoemd. Tsss. Wat een verbastering van Tijl's idee.. Maar terug ter zake.
Klikken op het krantenartikel geeft je een idee hoe Frank De Winne terugkeerde naar de aarde. Daar halen we dus inspiratie voor ons verder onderzoek.

Even knutselen met materiaal dat her en der verspreid ligt in de V.U.B. Je kan je niet voorstellen wat proffen en studenten en onderzoekers allemaal laten rondslingeren: ballonnen, wc-kokers, eierdozen, plastiek en papieren zakken, touwtjes, ... plakband en scharen vonden we op elk bureau. Dus, aan de slag daarmee!



De dropbox moest natuurlijk ook worden getest. Het ei wordt in de dropbox gelegd. Eerst werd nog een waarschuwingsbord gemaakt. We wilden natuurlijk niet dat toevallige passanten zouden gewond geraken als we vanuit het VUB-gebouw onze eieren naar beneden laten zoeven.


Laten vallen... en dan snel met de lift naar de begane grond.


Heeft dit ei het overleefd? euhmmm... even kijken... jawel !

Maak een papieren astronautje



Op www.makingsfriends.com vonden we een papieren astronautje. Het uitknippen is priegelwerk. Dat van mij blijft ook niet rechtop staan, maar echte knutselaars weten daar wel raad mee.

Planeten borduren met Nerdy Needle

Wie handig is met naald en draad kan zich eens wagen aan het borduren van de planeten. Op de blog Nerdy Needle vind je de patronen.

vrijdag 19 februari 2010

Doe de regen en de donder knip klap plets!


foto: Wouter Pringels en Jan van Ooijen

Wat is onweer?
Kort gezegd is onweer een elektrische ontlading in de atmosfeer, de laag rond de aarde. Wat je ziet is bliksem, wat je hoort is de donder.

foto: Wouter Pringels en Jan Van Ooijen

Je ziet dingen sneller dan je ze hoort.
Als je wil weten of een onweer nog veraf is dan kan je tellen. Het geluid legt in drie seconden een afstand af van ongeveer één kilometer. Als je dus een bliksem ziet, en je begint te tellen weet je ongeveer hoe ver het onweer nog verwijderd is. Kan je tot 10 tellen dan is het onweer nog zo'n 3 km weg. Ongeveer... hoeveel exact kan je zelf wel uitrekenen tijdens de rekenles. Bliksem kan je bij helder weer tot 200 km ver zien. Tot hoe lang zou je maximum kunnen tellen als je heel in de verte een bliksemschicht ziet?
Een onweer kan je ook zien aankomen als er nog amper wolken te zien zijn. Als de luchtstrepen die vliegtuigen achterlaten maar langzaam oplossen weet je: er is onweer op komst!

Ken je de geluiden van onweer? Je kan ze ook nadoen !
Wouter stuurde ons een fantastisch filmpje. Op het filmpje zie je een koor dat de geluiden nadoet van onweer: je handen over elkaar wrijven, knipperen met de vingers, allemaal samen omhoog springen? Wie probeert het zelf eens? Oh ! en vergeet niet hier een filmpje van te maken en ons op te sturen. Wij zetten het dan op onze site.. we zijn benieuwd..

donderdag 18 februari 2010

uit de oude doos



Waar archieven al niet goed voor zijn. Twee jaar geleden met het fototoestel in aanslag over Sven's schouder gehangen en op het knopje geduwd.. dan twee jaar later eens diep in skypeogen gekeken..misschien wordt nu wel een omaatje geboren. Wie weet..
http://svendeschutter.wordpress.com/

Weerstation il primitivo


Een beetje over-en-weer mailen met Wouter Pringels over weerstations en barometers en thermometers leverde ons dit mooi plaatje op: een weerstation dat je vindt aan de kaasboerderij Catharinadal in Hamont-Achtel. Een steen is opgehangen aan een touw. Hoe bepaal je het weer?
Wel zo:
- als de steen nat is, dan regent het
- als de steen beweegt, dan is er wind
- als je de steen niet ziet, dan is er mist
- ziet de steen wit, dan sneeuwt het
- is de steen warm, dan schijnt het zonnetje
- en als de steen van het touw valt...dan is er een aardbeving.
Niet onmiddellijk wat wij in gedachten hebben als we denken aan een weerstation, maar wèl leuk!

woensdag 17 februari 2010

Het weerstation van Wouter


Vandaag gelezen in de krant: Wouter bouwde een half jaar geleden een weerstation en publiceert zijn weersvoorspellingen op een website: http://www.weerstationheusden.be/
Kijk, dat lijkt ons nu eens een fantastische bezigheid. Misschien kan Wouter ons uitleggen hoe je zelf een eigen weerstation kan bouwen, wat je daarvoor nodig hebt. Of misschien kent hij ook wel proefjes om zelf regen, donder en bliksem te maken.. je weet maar nooit. Die niet vraagt, die niet heeft: we stuurden een mail naar Wouter.. hopelijk: "wordt vervolgd.."

Oma in het JCWeetje



Deze maand zijn we plaatselijk beroemd. We haalden de pers: een artikel in het tijdschrift van Jeugd, Cultuur en Wetenschap vzw. Dit tijdschrift, JCWeetje kan je gratis in je bus ontvangen als je inschrijft via de website van JCW

maandag 15 februari 2010

oma op zoek naar new style

Oma schrok zich een hoedje toen ze hoorde dat mensen, verspreid over de hele wereld even kwamen kijken naar haar exploten. "Meen je dat nu? vanuit Congo? vanuit Utah? en Chinezen? "
"oh dear oh dear" zuchtte oma, "dan moet ik toch dringend shoppen, in mijn kleerkast hangt niets deftigs meer om aan te trekken...en zou ik ook niet eens een bezoekje brengen aan de kapper?"
Oma moet ook dringend op zoek naar Opa. Die zal toch niet weer op één of ander godvergeten luchthaven uithangen?

zondag 14 februari 2010

Live-verbinding met Utah


Zaterdag 14 februari 2010, communiceerden de jongeren, van de Jeugdwerkgroep Ruimtevaart met de Belgische bemanning in het Mars Desert Research Station in Utah.

donderdag 11 februari 2010

Zelf bouwen: een marswagentje


In 1996 werd vanop Cape Canaveral lanceerbasis een tuig de ruimte ingebracht met aan boord het eerste marswagentje: de Mars Pathfinder. Na een reis van 7 maanden kwam het aan bij de planeet Mars waar het landde.

Op de Nasa-jongerensite kan je een bouwplaat vinden waarmee je zelf zo'n pathfinder in elkaar kan knutselen. Je vindt er printbare bladeren, je knipt de onderdelen uit, vouwt ze volgens de aanwijzingen in elkaar, een tube lijm en klaar is kees.

Hoe lang duurt een reis naar Mars?


In zijn boek "Stijn en de sterren" schrijft Stijn Meuris, die geen al te grote fan is van bemande ruimtevaart, dat je om de afstand Aarde-Mars te overbruggen, met de middelen die er nu anno 2010 zijn, zo'n 1.600 dagen onderweg bent, dat is meer dan 4,5 jaar. Dan moet je ook nog eens dezelfde weg terug naar de aarde. Een astronaut is dan al meer dan 9 jaar onderweg. En dan heeft hij op Mars zelf nog niets gedaan. Neem aan dat je niet naar Mars reist om er niets te doen. Tel daar dus nog een tijd bij waarin je bezig bent met onderzoek en experimenten.
Frank De Winne verbleef "slechts" zes maanden in de ruimte, wat al een heleboel lichamelijke ongemakken met zich mee bracht. Tel daarbij nog een psychologische invloed van het zolang geïsoleerd zijn en het met een kleine groep mensen 9 jaar lang optrekken. Niet echt een fantastisch vooruitzicht.

Op de website van De Morgen staat een filmpje van het vertrek van de 6 Belgen die deelnemen aan een Mars-missie naar Utah. Eén van de dingen die worden onderzocht is het effect op mensen van het leven in een kleine ruimte.

Misschien moeten dan toch andere manieren worden gevonden waarmee mensen door de ruimte kunnen reizen. Mars is de planeet die het dichtst bij ons staat. Als je al bijna 4,5 jaar nodig hebt om naar Mars te reizen, dan is het reizen naar andere planeten, of buiten ons zonnestelsel niet te doen binnen één mensenleven. Dan zou je al naar planeten moeten reizen met vrouw en kinderen, of die in de ruimte zelf maken, je kennis doorgeven aan de volgende generaties..
Dus, moeten we anders denken. Sneller reizen? Reizen met een hogere snelheid dan het licht?
Dan komen we op het thema van tijdreizen...

Hoe je een tijdmachine maakt staat beschreven in een tof boek voor jongeren: Zo bouw je een tijdmachine, van de auteur Paul Davis.

En dan is er nog Michio Kaku, een astrofysicus die stelt dat tijdreizen hoe dan ook mogelijk wordt. Niet alleen tijdreizen maar ook teleportatie. Zoals in Star Trek ..

Misschien is dit wel de oplossing voor de toekomst?

Beem me up Scotty !


Een echte onderzoeker moet nieuwsgierig zijn, en moet kunnen fantaseren. Een onderzoeker stelt zich vragen en probeert daarvoor oplossingen te bedenken.

Een lesje filosoferen, dromen, fantaseren...
Hoe zou jij het vinden indien je heel heel lang met een groepje mensen in een kleine ruimte zou moeten leven en werken? Wat zou je het hardst missen? Wat zou je doen in die kleine ruimte? Wat zou je zeker meenemen?

zondag 7 februari 2010

Als je met een vliegtuig naar de ruimte vliegt, ben je dan een piloot of een astronaut?


5 space shuttles: de Colombia, de Challenger, de Discovery, de Atlantis en de Endeaver. De drie laatste worden nog gebruikt.

Eén van de verschillen tussen een raket en een vliegtuig is hoe het gevaarte wordt bestuurd. Een raket wordt afgeschoten en bestuurd vanaf de controlekamer op de aarde. De space shuttle is een ruimteveer en wordt met een raket naar de ruimte geschoten maar wordt ook bestuurd vanaf de aarde. De raket valt stuk na stuk naar beneden, waarna de space shuttle verder vliegt. Maar de space shuttle keert ook weer terug en kan worden hergebruikt.

Vooraleer een ruimteveer kan worden gemaakt waarmee je tot boven de dampkring kan vliegen worden heel wat experimenten gedaan. De lucht- en ruimtevaart zijn met elkaar verbonden.

In de jaren 60 bouwden de Amerikanen de X15, een vliegtuig dat kon worden gelanceerd van onder de romp van een ander vliegtuig: de B-25 bommenwerper. Met dit soort vliegtuig zijn de Amerikanen 13 keer tot 80 km hoogte gevlogen, twee keer tot 100 km hoogte. Dus ja, de piloten van de X15 die tot 80 km of 100 km hoog zijn gevlogen, waren dus ook astronauten. In Amerika zijn er twee standaards van hoogte die moet bereikt zijn om astronaut te worden genoemd. Voor de USAF is dat 80 km, voor de FAI is dat 100 km. Neil Armstrong, die later naar de maan reisde was ook een testpiloot van de X15.





Zullen de toeristen die met de Enterprise van Virgin naar de ruimte vliegen, zichzelf ook astronaut mogen noemen? Misschien wel. Maar of ze ook de astronauten-wings zullen krijgen is nog maar de vraag. Wie deze wings ondertussen wel ontving is de piloot van de Enterprise, Mike Melvill.

vrijdag 5 februari 2010

Kan je met een vliegtuig naar de ruimte vliegen?

Waarom zou iemand met een vliegtuig naar de ruimte willen?
Er zijn alvast twee redenen te bedenken:
1. om vanuit de ruimte naar de aarde te kunnen kijken
2. om te ervaren hoe het voelt gewichtloos te zijn .

Astronauten trainen deze toestand van gewichtloosheid met behulp van paraboolvluchten.

Een paraboolvlucht gaat als volgt: een vliegtuig vliegt met volle kracht een recht stuk tot het zijn maximumsnelheid heeft bereikt. Dan wordt de neus van het vliegtuig scherp omhoog getrokken. Zit je in dat vliegtuig dan word je naar beneden gedrukt. Na een 15-tal seconden gaat het dan weer stijl naar beneden en kom je in een toestand van gewichtloosheid. En dat doet men dan zo'n 30 keer na elkaar.

Wie wil, en daarvoor veel centen over heeft kan ook zo'n paraboolvlucht maken. Zo'n half jaar geleden zocht een jong stel uit Broocklyn een originele manier om te trouwen. Trouwen in een toestand van gewichtloosheid leek hen wel iets. Dus boekten ze een paraboolvlucht. De huwelijksceremonie in gewichtloze toestand was redelijk lastig, vooral het zoenen bleek niet zo simpel.


En kan je met een vliegtuig helemaal tot in de ruimte vliegen? 100 km hoog?
Jawel, dat zou moeten lukken met het vliegtuig van Virgin Galactic. In december werd de Enterprise aan het grote publiek voorgesteld.





Dit vliegtuig wordt met een draagvliegtuig naar een hoogte van 15 km gebracht. Daar worden de raketmotoren ontstoken waarna het vliegtuig tot een hoogte van 100 km boven de aarde kan vliegen. 100 km boven de aarde bevind je je in de ruimte. De hele vlucht duurt 2 uur. Dus ja, je kan met een vliegtuig naar de ruimte vliegen. Voorlopig is dat een dure grap. Zo'n 200 000 dollar. Toch zijn er al 300 mensen die een ticketje hebben gekocht.

Hoelang duurt het om naar de ruimte te vliegen?

Zowel met de spaceshuttle van de Amerikanen als met de Russische raket Sojoez FG duurt een reis naar de ruimte ongeveer 8 minuten.

Twee dingen zijn belangrijk:
- je moet door de dampkring rond de aarde geraken en
- je moet voldoende snelheid hebben om niet terug naar de aarde te worden getrokken.

De dampkring, of de atmosfeer, is een laag rond de aarde die bestaat uit allerlei gassen. Zonder deze laag zou het leven op aarde niet mogelijk zijn. Deze laag geeft ons lucht, water, warmte en beschermt ons tegen te felle zonnestralen en meteorieten.

Je bent in de ruimte van zodra je merkt dat je gewichtloos bent. Dat gebeurt op ongeveer 100 km hoogte.


Een reis naar het ISS duurt twee dagen.

Als je "arriveert" in de ruimte, en je wil naar het ISS, dan moet de spacecapsule in een baan rond de aarde komen. Astronauten noemen dit een parkeerbaan. Die bevindt zich op zo'n 200 km hoogte. Van zodra de spaceshuttle in een baan rond de aarde komt, slaan de motoren af en worden de zonnepanelen geopend zodat de batterijen kunnen worden opgeladen.

En dan begint de reis in een baan rond de aarde. Op weg naar het ISS.

Frank De Winne reisde met de Sojoez.

Het ISS maakt een omwenteling rond de aarde in iets minder dan 92 minuten.
De Sojoez, waarmee de ruimtevaarders naar het ISS reizen doet over zo'n omwenteling iets minder dan 89 minuten. Dat is dus iets sneller en dus kan de achtervolging worden ingezet.

Het ISS bevindt zich ongeveer 350 tot 400 km boven de aarde. Dus moet de Sojoez hoger en hoger geraken. Horizontaal vliegen in een baan rond de aarde vraagt al veel energie en brandstof maar om hoger te geraken moet je ook nog eens vertikaal, en dat vergt nog meer brandstof. Daarom doen ze het kalmpjes aan: na ongeveer 2 dagen achtervolgen, bereikt de Sojoez-capsule het ISS en kan de capsule worden vastgekoppeld aan het ISS.

De reis naar de maan duurt 3 volle dagen
Een reis naar Mars zal 6 maanden duren.

Het ruimtedagboek van Frank De Winne


Het was er nog niet van gekomen om het ruimtedagboek van Frank De Winne aan te schaffen, maar woensdag vond ik een bon in de krant waarmee je het dagboek voor een prikje kon kopen. Dus ligt het nu te blinken naast de pc.

In het boek lees je hoe het leven samen met zes mensen in een benepen aluminium koker verloopt, hoe de astronauten in het ISS hun werkdag vullen, wat ze eten, hoe ze hun conditie op peil houden,.. heel interessant om weten voor astronauten-in-spe. Er staan ook een heleboel foto's in het boek waardoor je een levensecht beeld krijgt.

Het ruimtedagboek van Frank De Winne, Dagelijks leven in het ISS, auteurs: Herman Henderickx, Tijs Mauroo, Boudewijn van Spilbeeck, Uitgeverij Van Halewijck, 2009

donderdag 4 februari 2010

Deze morgen in de krant: "Zes Belgen leven twee weken op Mars"


Bron: De Gentenaar 4 februari 2010

Deze morgen vonden we een artikel in de krant over de op til staande reis van Nancy Vermeulen en haar crew naar Utah. Daar zullen ze twee weken verblijven in het Mars Deseart Research Station.
De eerste echte reis naar Mars wordt verwacht in 2040. Dat duurt dus nog wel even, maar in tussentijd moet er heel wat worden onderzocht. En dat is wat de crew dan doet in het MDRS.

Een echte reis van Aarde naar Mars duurt 6 maanden.
Ik las ergens dat je er dan bijna anderhalf jaar moet blijven, tot de planeten in de juiste positie staan om terug te keren. Dat is wel een hele lange tijd voor wetenschappelijk onderzoek. Dat is dan, want je moet ook nog 's 6 maanden terugreizen, bijna 2,5 jaar samenleven en -werken met een groep mensen met niet dezelfde luxe als op aarde, en ook niet de mogelijkheid dat je wordt bevoorraad, zoals in het ISS.

maandag 1 februari 2010

Nieuws van de MDRS90-Crew


We kregen een vriendelijke mail van Nancy Vermeulen, president van Mars Society Belgium en commander van de MDRS90-crew. Nancy gaf ons meer uitleg over de missie. MDRS90. Wie nog meer wil lezen en alles wil blijven volgen hierover kan terecht op de website van Mars Society Belgium.

Deze missie is een echte primeur voor België. Eerder al namen Belgen deel aan vroegere expedities naar het Mars Desert Research Station, maar nog nooit eerder bestond de volledige crew uit Belgen. Nancy Vermeulen kreeg de opdracht om deze crew samen te stellen. Op 5 oktober 2010 vertrekken zes mensen op expeditie. Vier daarvan zijn actieve leerkrachten. Dit is niet toevallig: één van de doelstellingen van Mars Society Belgium is het promoten van wetenschap.
Op 3 februari 2010 wordt nog een persconferentie georganiseerd.

De doelstellingen van deze missie zijn zowel wetenschappelijk als pedagogisch. De experimenten
gaan over diverse wetenschappelijke domeinen: biologie, composteren, geologie, hydrografie, aardrijkskunde, klimaat, zonne-energie, het beschermen van de omgeving en het recycleren van water.

Het waterexperiment zet het experiment OasISS , de ruimtemissie van Frank De Winne verder. Frank De Winne is peter van Mars Society Belgium.

We ontmoeten elkaar hopelijk tijdens de liveverbinding op 13 februari !

Oma gaat de ruimte in


  © Blogger templates Inspiration by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP